مفهوم هوشمندسازی و ارتقا کیفیت زندگی شهری در دهه‌های اخیر رویکردهای مختلفی را در ارتباط با توسعه و ارتقاء کیفیت زندگی شهری به همراه داشته است. کیفیت زندگی در بردارنده مفهومی محتوایی، فراگیر، پیچیده و متأثر از عوامل گوناگون از جمله عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، کالبدی و فضایی می باشد. کیفیت زندگی از دو رویکرد جهانی با قلمروهای اساسی مشخصی تشکیل شده است: درمفهوم اول، به درک کیفیت زندگی که نتیجه آن رضایتمندی از زندگی است پرداخته و در مفهوم دوم، کیفیت زندگی در محیط اجتماعی، اقتصادی وکیفیت محیطی می پردازیم. هوشمندسازی شهر متأثر از دو بعد عینی و ذهنی کیفیت زندگی شهری است. از مولفه های مهم کیفیت زندگی شهری شاخص مشارکت مردمی در زمره این رویکردها برای هوشمندسازی شهر می باشد. هدف از نگارش این تحقیق بررسی تاثیرات شاخص های شهری هوشمند سازی بر کیفیت زندگی شهری می باشد.

امروزه، فناوري هوشمندسازي یکی از مهـم تـرین ابزارهـاي اسـتراتژیک در مـدیریت و اداره صـحیح مجموعه هاي انسانی می باشد. در نتیجه با رشد روز افـزون شـهر نشـینی و مشـکلات ناشـی از آن و بـا توجـه بـه پیامدهایی که صنعتی شدن و مدرنیزاسیون در زندگی شهري به همراه خود داشته است،  توجه به مؤلفه هاي کیفیت زندگی در چنین فضـا هایی، یکی از مهم ترین اولویت هاي برنامـه ریـزان و سیاسـت گـذاران شهری می باشد.

هوشمندسازي برداشتی نوین با حداکثر میزان کیفیت وکسب سرویس از شاخص ها و فاکتورهـاي زنـدگی می باشد. ارتقاي شاخص هاي زندگی از جمله فرهنگ، بهداشت، ایمنی، مسکن،گردشگري به میزان قابـل توجهی کیفیت زندگی شهروندان را ارتقا می دهد. توسعه هر یک از ایـن جوانـب منجـر بـه رضـایت، آسایش و رفاه بیشتر شهروندان می گردد و به آنها کمک می کند تا زندگی هماهنگ تري داشته باشند. در سطح بین المللی تمامی کشورهاي دنیا بـه سـمت توسـعه پایدارشـهري، از طریـق هوشمندسـازي شهري قدم برداشته اند. لذا حاکمان کشورها و مدیران پیشرو شهري، ایجاد شهر هوشـمند را بهتـرین گزینه براي مدیریت و بهبود کیفیت زندگی شهروندان دانسته اند. در نتیجه رفتن به سوي شهر هوشمند یک ضرورت است.

با توجه به اهمیت کیفیت زندگی براي افراد جامعه تلاش براي ارتقا آن از اصلی تـرین اصـول و اولویـت هاي برنامه ریزان و سیاست گذاران اجتماعی و مدیران و مسئولان حکومتی در هـر جامعـه و کشـوري می باشد. لذا به جرات می توان گفت کلیه برنامه ها و سیاست و عملیات های اجرایی در یک جامعـه در راستاي ارتقاي کیفیت زندگی مردم آن جامعه است. نتایج مطالعات کیفیت زندگی مـی توانـد بـه ارزیابی سیاست ها و رتبه بندي مکان ها، تدوین استراتژي هاي مدیریت و برنامه ریزي در هر جامعـه اي کمک نماید.

از این رو موجب درك و اولویت بندي مسایل براي برنامه ریزان و مدیران آن جامعه به منظور ارتقـاي کیفیت زندگی شهروندان می گردد. یکی از اختلافات مهمی که بين متخصصين کیفیت زندگی وجود دارد، تفاوت در دیدگاه آنها نسبت به رابطه ذهنی یا عینی بودن این مفهوم است. برهمين اساس می توان گفت که کیفیت زندگی به سه دسته تقسیم میگردد: در دسته اول کسانی هستند که فقط به بعد ذهنی کیفیت زندگی توجه دارند. اینها در کارهاي خود یا بعد عینی کیفیت زندگی را لحاظ نمی کنند و یا آن را از لحاظ اهمیت در سطح بسیار پایینی قرار می دهند. دسته دوم کسانی هستند که برخلاف دسته اول کیفیت زندگی را از لحاظ عینی بررسی می کنند البته تعداد این افراد در قیاس با گروه اول بسیار کم است. اما دسته سوم که به نظر روز به روز بر تعداد آنها افزوده می شود کسانی هستند که دید جامع تري نسبت به این مفهوم داشته و معتقدند که کیفیت زندگی شهری را باید از دو منظر عینی و ذهنی بررسی نمود. 

 برای ایجاد یک شهر هوشمند، به همکاري همه دستگاه ها و سازمان هاي حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات نیـاز است و بدون این هماهنگی، شکل گیري آن عملی نمی شود. شهر هوشمند نیاز بـه اقتصـاد هوشـمند، محیط هوشمند، مردم هوشمند و حکمرانی هوشمند دارد. از دستاوردهاي ارزشمند، شهر هوشمند کاهش هزینه هاي مصرف سوخت و انرژي و کاهش آلودگی های ناشی از آسیب آن، به محیط زیست را می توان نام برد. یک جامعه شهري، ترکیبی است، از مردم و محیط پیرامونی که در ارتباط دائم با آن هستند. که این محیط متشکل از سازمانها، ادارات و مراکز خدماتی است که به طور مداوم و مستمر با یکـدیگر در حـال تعامـل هسـتند، از این رو لزوم حرکت به سمت جامعه اي هوشمند ضرورت دارد.

الگوي هوشمندسازي شهر از مشارکت گسترده مردمی، در طرح هـا و پـروژه هـاي شهري از آن رو حمایت می نماید که همکـاري آن هـا در فراینـد تصـمیم گیـري مزایـایی همچـون دستیابی به شناخت واقعی از شرایط محدوده مورد مطالعه، طرح ریزي براساس واقعیت هـا و نیازهـاي موجود و رفع یا کاهش تضادها و تعارض ها دارا می باشدکه مجموعه این موارد، در نهایت منجـر بـه افزایش تحقق پذیري طرح، اجرایی تر بودن آن و حرکت در مسیر توسعه با شـتابی بیشـتر مـی گردد.

کیفیت زندگی یکی از مهمترین مسائل پیش روي جهان امروز و از مباحث اساسی در تدوین سیاست گذاري اجتماعی محسوب می گردد. اصطلاح کیفیت زندگی در طیف وسـیعی از زمینـه هـا از جملـه حوزه هاي توسعه بین الملل، بهداشت و سیاست مورد استفاده قرار می گیرد. کیفیت زندگی نبایـد بـا مفهوم استاندارد زندگی که عمدتا بر درآمد استوار است، اشتباه گرفتـه شـود درعـوض، شـاخص هـاي استانداردکیفیت زندگی نه تنها شامل عوامل زیست محیطی، سلامت جسمی و روانی مبحث تحصیلات تفـریح و اوقات فراغت و تعلق اجتماعی را نیز در بر می گیرد. امروزه کیفیت زندگی شهري بـه عنـوان کلیـدي تـرین مفهوم در برنامه ریزي شهري است. براین اساس در بسیاري از کشورهاي توسعه یافته برنامه ریزان در تلاش براي نمایش سطوح کیفیت زنـدگی در سـطوح مختلـف جغرافیـاي هسـتند تـا از ایـن طریـق بتوانندراهکارهاي بهینه را براي بهبود کیفیت زندگی مورد بررسی قرار دهندکه این شاخص ها یکی از دغدغه ها و موضوعات مورد توجه مدیران و سازمانها در فعالیت هاي حرفـه اي در زمینه هوشمندسـازي ساختمان محسوب می گردد.
هوشمندسازي شهر یک ایده جدید به منظور افزایش و ارتقاي کیفیت زندگی از طریق اسـتفاده از فناوري اطلاعات و ارتباطات است. بنابراین هوشمندسازي شهرمی تواند تمامی مزایاي ناشی از بهبـود کیفیت زندگی را به همراه داشته باشد.

در نتیجه ارتقاي کیفیت زندگی شهري در دوره معاصر با رشد چشم گیر جمعیت شهري در این دوران همراه بوده است. از این رو بدیهی است که رشد شهرنشینی با رشد امکانات و خدمات شهري، می تواند کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد. افزایش رشد جمعیت شهري، که یکی از مشخصه هاي شهرنشینی ایـران در دهه هاي اخیر است، در بسیاري موارد، اثرات ناشی از رشد کمی وکیفی امکانات و خـدمات شـهري را براي افزایش کیفیت زندگی تعدیل نموده است و ضمن کاهش سرانه ي برخـورداري شـهروندان از امکانـات شهري، کیفیت زندگی در شهرها را ثابت نگه داشته و حتی در مواردي موجب بروز چالش هـاي کنـونی در جامعه شهری براي هوشمندسازي شده است.

گجت هوشمند، ابزار جدیدی است که بواسطه آن می توان حتی از سرقت در خانه ها جلوگیری به عمل آورد و در نتیجه موجب افزایش ضریب امنیت خانه‌های کاربران، می گردد. بنابراین می توانید با آرامش خاطر بیشتری به مسافرت بروید و نگران عوامل تهدید کننده خارجی نباشید.

گسترش و پیشرفت روز افزون تکنولوژی این روزها سبب شده است که، هر روز وسایل الکترونیکی وگجت‌های هوشمند بسیاری اختراع شود که موجب آسایش بیشتر مردم و کاربران خانه های هوشمند می گردد، از این رو بهتر است کاربران هنگام نیاز بخصوص زمانی که به سفر می‌روند، از این سیستم ها استفاده نمایند و از امکانات و قابلیت‌های بی‌نظیر آن بهره مند گردند.

هدف ما در این مقاله بررسی اجمالی گجت‌های هوشمند نوینی است که در زندگی بسیاری از کاربران تاثیر چشم گیری گذاشته است، خواهیم پرداخت:

آیا ترموستات‌های هوشمند یک جور گجت هوشمند محسوب میگردند؟

بله، البته. امروزه ترموستات های وای فایی که در بازار موجودند، می توانند با یک سری رادیاتور مشخص در تعامل باشند. اما بخش چشم گیری از آنها برای سیستم های تهویه مطبوعی بهینه سازی شده اند که می توانند هوای سرد یا گرم را از یک منبع واحد در فضای خانه ها به جریان بیندازند. در صورتی که کاربران خانه هوشمند، از یک ترموستات هوشمند در خانه خود استفاده نمایند، می توانند با خیالی آسوده به مسافرت بروند چرا که این گجت جدید و هوشمند قادر است دمای محیط خانه را با دقت بسیار بالایی اندازه گیری نماید و در صورت کم یا زیاد بودن دمای محیط، با ارسال یک پیام به گوشی هوشمند کاربران، تغیرات لازم را در دمای محیط بوجود آورد.

کاربرانی که از این گجت هوشمند در خانه خود بهره می برند، حتی می توانند بدون نیاز به هماهنگی ترموستات با آنها، قبل از مسافرت خود به صورت اتوماتیک و خودکار تنظیم نمایند، تا هم در مصرف انرژی صرفه جویی شود و هم خانه آنها را ایمن و مناسب نگه دارد. همچنین این ترموستات‌های هوشمند قادرند هرگونه افزایش ناگهانی دمای هوای محیط و دود حاصل از آتش سوزی را به کاربران اطلاع دهند.

گجت هوشمند- چراغ‌های هوشمند

حتما تا به حال  برای شما هم اتفاق افتاده است که هنگام ترک خانه و سفرهای نسبتا طولانی، یک یا چند چراغ را در خانه روشن بگذارید؟ خب برای راحت شدن خیالتان باید بگوییم که متاسفانه یا خوشبختانه این کار هرگز موجب فریب دزدان نمی گردد !!! چرا که مسلما آنها می‌دانند شما به صورت شبانه‌روزی لامپ خانه‌ خود را روشن نمی گذارید و در وهله ی بعد باید این نکته را در نظر داشت که این امر موجب اتلاف انرژی برق نیز می گردد.

در حال حاضر پیشنهاد ما بهره گیری از گجت هوشمند، چراغ‌های هوشمند است. شما قادر خواهید بود به هنگام سفر، آنها را به گونه ای تنظیم نمایید که فقط در هنگام شب روشن شوند و در روشنایی روز به طور خودکار خاموش گردند. این کار جلوه بسیار طبیعی داشته و تصور افراد غریبه و سارقان احتمالی را از خالی بودن خانه شما منحرف می نماید و باور آنها را به سمت اینکه ساکنین خانه در آن حضور دارند تغییر می دهد. همانطور که اشاره کردیم، از مزیت های دیگر بهره گیری از چراغ های هوشمند، جلوگیری از اتلاف انرژی وکمک به مصرف بهینه انرژی برق خواهد بود.

گجت هوشمند-کنترل هوشمند

یکی دیگر از شیوه هایی که کاربران به هنگام سفر و ترک منزل به کار می برند، روشن گذاشتن مداوم تلویزیون می باشد. اما این دیدگاه هم اصلا خوب به نظر نمی رسد. اما با عرضه کنترل‌های هوشمند کاربران قادرخواهند بود دورادور تلویزیون یا رادیوی خود را روشن یا خاموش نمایند، به گونه‌ای که برای افراد غریبه خارج از منزل بسیار طبیعی جلوه کرده و در طول روز با انتشار صداهای مربوط فیلم و برنامه‌های تلویزیونی جوری بنظر برسد که کاربران مشغول تماشای تلویزیون هستند. بدین ترتیب سارقان احتمالی از دستبرد زدن و نقشه کشیدن برای خانه مذکور صرف نظر می نمایند.

یکی دیگر از کاربردهای کنترل هوشمند، باز و بسته کردن کرکره پنجره های خانه است.کاربران می توانند با استفاده از گوشی هوشمند خود باز و بسته کردن کرکره ها و پرده های خانه خود را نیز کنترل نمایند.

 دوربین مداربسته و  گجت زنگ درب هوشمند

معمولا یکی از کارهایی که سارقان احتمالی انجام می دهند، زدن زنگ در خانه مورد نظرشان است، به جهت اینکه اطمینان حاصل نمایند، که آیا کسی داخل خانه حضور دارد یا خیر. با نصب گجت هوشمند زنگ پشت درب ورودی خانه‌تان، شما قادر خواهید بود از نزدیک شدن و پرسه زدن افراد غریبه به سمت خانه تان آگاه شوید. دوربین‌های امنیتی هم که همواره از تمامی اتفاقات رخ داده و افرادی که در نزدیکی منزل شما رفت و آمدهای مشکوکی دارند، تصویر و ویدیو تهیه می نماید تا در مواقع لزوم، به کاربران برای شناسایی افراد کمک کند.

 گجت هوشمند اسپیکر آمازون اکو

اگر می خواهید منزل مسکونی خود را هوشمند کنید، یکی از دستگاه های مجازی خوب در این زمینه که دستیار بسیار خوبی برای شما خواهد بود توسط کمپانی های بسیار معتبری نظیر گوگل، اپل، آمازون به بازار عرضه می گردد. انتخاب بین این گزینه ها و خرید بهترین گزینه ممکن است کار آسانی نباشد، در این لیست و بررسی های صورت گرفته با بهترین گزینه آشنا خواهید شد:

گجت هوشمند آمازون اکو، اسپیکر هوشمند بسیار مناسبی است که دارای طراحی بسیار زیبایی نیز می باشد. از ویژگی های مثبت آمازون اکو می توانیم به کار کرد هماهنگ آن با سایر دستگاه های آمازون و همچنین انعطاف پذیری در اتصال به سایر تکنولوژی های منزل اشاره نمود. از سوی دیگر در ارزیابی ویژگی های منفی این گجت هوشمند نیز می توان به اپلیکیشن نسبتاً ضعیف این دستگاه اشاره کرد.

آمازون اکو محصولی به نسبت با کیفیت تر و با قدمت بسیار بالاتری نسبت به اسپیکر گوگل و اپل است. در واقع زمانی که گوگل و اپل در فکر طراحی و ایده پردازی بودند آمازون اکو محصول خود را به بازار عرضه کرده بود.

قابلیت های آمازون اکو نیز درست مانند، بسیاری از دستیاران هوشمند مشابه دیگر بسیار است، به عنوان مثال شما با استفاده از آمازون اکو می توانید غذا سفارش دهید و لیست کارهای خود را در منزل چک نمایید و با همکاری این گجت هوشمند، که نقش دستیار شما را ایفا می کند، کارهای روزانه خود را به بهترین شکل ممکن به انجام رسانید.

تنظیم نور لامپ ها بوسیله گجت هوشمند

با استفاده از گجت هوشمند  Philips Hueدر خانه هوشمند، کاربر می تواند با گوشی آیفون خود لامپ ها را خاموش و روشن نماید، از ویژگی های مثبت این تنظیم کننده هوشمند می توان به سهولت در نصب اپلیکیشن و استفاده از آن اشاره نمود و نکته منفی این دیوایس قیمت بالای تنظیم کننده آن می باشد.

یکی از این الزامات در هوشمندسازی ساختمان دیوایسی است که، نقش تنظیم کنندگی هوشمند نور لامپ ها را بر عهده دارد و برای کاربران این امکان را فراهم می آورد که از راه دور چراغ ها را خاموش و روشن نمایند و یا حتی نور چراغ ها را کم و زیاد کنند. گجنت تنظیم کننده نور چراغ هوشمند  Philips Hue بهترین تنظیم کننده نور هوشمند در بازار است.

 این گجت هوشمند فیلیپس دست شما را برای تنظیم نور لامپ ها باز می گذارد و با سیستم های کنترل خانگی Apple HomeKit, Nest و Samsung Smart نیز سازگار است.